trật khớp đầu gối

Sai khớp là sự di lệch của các cầu xương ở khớp một phần hay hoàn toàn do chấn thương mạnh trực tiếp hay gián tiếp. Thường xuất hiện nhiều ở trẻ em hay người lớn do xương đã phát triển. Các khớp dễ bị sai lệch nhất: khớp vai, khớp háng, khớp đầu gối, khớp khuỷu tay Trật khớp đầu gối là một chấn thương hiếm gặp nhưng nguy hiểm và khác với xương bánh chè bị trật khớp. Để gây ra chấn thương này, người bị thường phải chịu một lực tác động cực kỳ mạnh. Mặc dù có thể nắn chỉnh, trật khớp gối rất đau đớn. Tại Thanh Hóa, phòng chẩn chữa trị YHCT Lê Văn Thọ là địa chỉ thăm khám và trị một số căn bệnh xương khớp cuối cùng cũng như sưng đau khớp đầu gối đề cập riêng hiệu quả. P.khám đã trị khỏi bệnh cho nhiều người dân trong cũng như ngoài tình Thanh Hóa mà giải pháp Nhức khớp gối chính là viêm khớp gối xảy ra là khi những mảnh xương sụn đầu gối tổn thương như bị bào mòn, bề mặt sụn thô ráp và xù xì. I. Bật mí 7 cách giúp phòng tránh thoái hóa khớp gối tại nhà. 1. Duy trì cân nặng hợp lý. - Thừa cân làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp. Nguyên nhân là do trọng lượng cơ thể tăng cao, tạo áp lực lên các khớp, đặc biệt là các khớp hông và đầu gối. Theo nghiên cứu, khi bạn Chấn thương khớp đầu gối Phổ biến hơn thường được biết đến dưới các dạng bệnh lý như: gãy xương, trật xương khớp gối, viêm gân bánh chè. Với trường hợp gãy xương được biểu hiện trong một số trường hợp nghiêm trọng thì xương bánh chè ở đầu gối có thể phần nào sẽ bị gãy, nứt vỡ bởi hậu di chứng qua các tai nạn, va chạm hoặc đơn giản là té ngã. Vay Tiền Nhanh Chỉ Cần Cmnd. Trật khớp gối là gì? Có ảnh hưởng nghiêm trọng không? Đây là vấn đề đang được rất nhiều người quan tâm, bởi chỉ số mắc bệnh trật khớp đầu gối đang tăng nhanh mỗi năm. Do đó, bài viết hôm nay chúng tôi sẽ khái quát về nguyên nhân, dấu hiệu, và cách điều trị trật khớp đầu gối ngay tại nhà, hiệu quả nhanh chóng. >>> Xem thêm Trật khớp cổ chân là bệnh gì? Nguyên nhân – cách điều trị tốt nhấtCách điều trị đau khớp gối hiệu quả nhất Trật khớp gối là gì?Nguyên nhân dẫn đến trật khớp đầu gốiDấu hiệu trật khớp gốiBiến chứng khớp gốiChuẩn đoán bệnh trật khớp gối?Cách chữa trật khớp gối Trật khớp gối là gì? Đầu gối là một bộ phân khớp được cấu tạo phức tạp, nó nằm giữa xương đùi và xương cẳng chân. Ngoài ra, nó còn có nhiều dây chằng và gân để khớp gối có thể cử động linh hoạt. Trật khớp gối là một chấn thương đang có tỷ lệ mắc bệnh tăng đều mỗi năm, khi không được điều trị kịp thời sẽ rất nghiêm trọng. Khi bị trật khớp đầu gối tức là xương đùi và xương chày lệch khỏi vị trí thông thường, không còn gặp nhau tại khớp gối nữa. Đây là tình trạng vô cùng nguy bách, cần phải xử lý ngay nếu không sẽ có nhiều biến chứng nguy hiểm, gây ra nhiều đau nhức cho người bệnh Bên cạnh đó, tình trạng trật khớp đầu gối khác hẳn so với trật khớp bánh chè, khi trật khớp bánh chè là tình trạng bánh chè trật ra khỏi vị trí ban đầu. Nguyên nhân dẫn đến trật khớp đầu gối Đây là trường hợp chấn thương hy hữu, chủ yếu do sự tác động ngoại lực mạnh như Ngã từ trên cao xuống đấtTai nạn giao thôngBị chấn thương do thể thaoKhi thay đổi chuyển động trên cơ thể quá đột ngột Như vậy, nguyên nhân dẫn đến trật khớp gối hoàn toàn từ tác động bên ngoài, nhưng cũng có một số ít trường hợp bị sụn, và xương dưới sụn khớp gối bị thoái hóa gây ran guy cơ mắc bệnh trật khớp đầu gối. Dấu hiệu trật khớp gối Đau nhức đầu gối nghiêm trọng đến mức không thể cử động hoặc duỗi thẳng chân đượcĐầu gối có cảm giác đau nhức không ổn địnhSưng và bấm tím ở đầu gối nghiêm trọngNhững bộ phân ở đầu có dấu hiệu lệch khỏi vị trí ban đầuKhớp gối bị biến dạng Biến chứng khớp gối Khi khớp đầu gối sưng to, đau nhức vô cùng, không ổn định có thể tăng nguy cơ gây ra biến chứng như Gây chèn ép đến dây thần kinh đáy chậu, chạy dọc theo rìa ngoài của bắp chânVỡ, hoặc tắc nghẽn động mạch và tĩnh mạch ở phía sau của khớp gốiHuyết khối tĩnh mạch sâuTắc nghẽn mạch máu, không được điều trị nhanh chóng thì trong vòng 8 tiếng người bệnh có 87% nguy cơ bị cắt cụt chi Chuẩn đoán bệnh trật khớp gối? Khi bạn có dấu hiệu của bệnh trật khớp gối hoặc nghi ngờ về tình trạng khớp gối cần đến ngay bệnh viện để được các bác sỹ chăm sóc sức khỏe, khám bệnh và đưa ra phác đồ điều trị tốt nhất. Kiểm tra huyết áp mắt cá chân Sẽ giúp xác định được sự thay đổi về lưu lượng máu, bác sỹ dựa vào chỉ số có thể đề nghị xét nghiệmĐiện cơ chân Bác sỹ đề nghị đo điện cơ chân để kiểm tra dây thần kinh và cơ của người bệnhChụp x quang Tia x quang có thể xác nhận xương có bị trật ra khỏi vị trí bình thường hay không, có thể xác định được những vấn đề gãy hoặc nút xươngChụp cộng hưởng từ MRI bác sỹ sẽ xác định được dây chằng hoặc mô mềm bị tổn thương như thế nàoChụp động mạch Sử dụng hình ảnh x quang để xác định lưu lượng máu trong tĩnh mạch của người bệnh. Từ đó bác sỹ có thể dễ dàng kiểm tra tình trạng tổn thương các mạch máu do trật khớp đầu gối gây ra. Cách chữa trật khớp gối Nắn trật khớp gối Nắn ngay lập tức khi bị trật khớp đầu gối ở tư thế gấp gối 15 độNếu tình trạng nghiêm trọng tổn thương đến mạch máu thì cần phẫu thuật ngay. Hoặc nếu có hiện tượng thiếu máu thì cần mở cân cẳng chân nếu cần thiếtCần thiết phải mổ để lên kế hoạch tái tạo lại dây chằng Như vậy, việc nhanh chóng nhận biết và có phương pháp điều trị trật khớp đầu gối sớm rất quan trọng sẽ tránh được những tình trạng xấu có thể sảy ra. Ngoài ra, để duy trì xương khớp luôn khỏe mạnh, dù chấn thương cũng không xảy ra nghiêm trọng thì bạn cần phải sử dụng thiết bị chăm sóc sức khỏe như máy massage chân, gối massage, máy massage cầm tay… mỗi ngày để xương khớp chắc khỏe hơn. CÔNG TY TNHH TM GIA DỤNG VIỆT Cơ Sở Miền Bắc SHOWROOM 1 555 Thụy Khuê - Tây Hồ - Hà Nội Hotline 24/7 - - SHOWROOM 2 540 Thụy Khuê - Tây Hồ - Hà Nội Hotline 24/7 - Cơ Sở Miền Nam SHOWROOM 1 Số 137 Nguyễn Phúc Nguyên - Phường 10 - Quận 3 - Hệ trước Khi Qua Để Nhận Hỗ Trợ Tốt Nhất Hotline 24/7 Website Trật khớp gối bao lâu thì khỏi?Nếu phát hiện bệnh sớm thì điều trị và nghỉ ngơi mất 1 – 2 tuần là khỏi. Còn khi để bệnh nặng phải mổ thì thời gian có thể kéo dài 1 – 3 tháng Bị trật khớp gối phải làm sao?Khi có dấu hiệu của bệnh trật khớp háng bệnh nhân cần phải đến bệnh viện gần nhất để được kiểm tra và điều trị sớm Trật khớp gối có đi được không?Nếu tình trạng bệnh mới thì vẫn đi được. Nhưng để tình trạng bệnh không nặng thêm thì người bệnh không nên đi sẽ gây ra vấn đề trật khớp nặng hơn. Người bệnh cần nằm trên cáng Nguồn chủ đề Trật khớp vai trật khớp ổ chảo cánh tay là tình trạng chỏm nằm ngoài ổ chảo, thông thường chỏm trật ra phía trước ổ khớp vai chiếm khoảng một nửa tổng số ca trật loại trật khớp vai Trung thất trướcTrật ra sau Trật xuống dưới Trật khớp vai ra trước ở ≥ 95% số bệnh nhân; cơ chế là giạng ra và xoay ngoài. Các tổn thương kèm theo có thể gồm Tổn thương đám rốiVỡ mấu động lớnTổn thương thần kinh nách Mất vững khớp vai đặc biệt trật khớp hay tái phát ở bệnh nhân trẻ > 30 trật vai mỏm cùng vai sẽ nhô lên và khuỷu ở tư thế dạng xoay ngoài. Chỏm cánh tay trật ra trước và xuống dưới và không sờ thấy chỏm ở vị trí thông thường. Bệnh nhân không thể vận động tay do đau. Bệnh nhân có thể tổn thương vận động và cảm giác ví dụ nếu tổn thương thần kinh nách thì giảm cảm giác da vùng cơ delta. X-quang khớp vai trước sau và tư thế nách Ở phim X-quang khớp vai trước sau giúp chẩn đoán trật vai phía trước, hình ảnh chỏm cánh tay ngoài ổ chảo. Thường nắn kín Nắn chỉnh qua xương vaiKỹ thuật Cunningham xoa bópKỹ thuật tự điều chỉnh DavosKỹ thuật Stimson treo lơ lửngKỹ thuật FARES nhanh, đáng tin cậy và an toànNhiều kỹ thuật ví dụ như Hennepin, nắn qua xương vai, Cunningham, FARES thường có thể được thực hiện mà không cần an thần, nhưng cần thời gian cho các cơ giãn, bệnh nhân phải có khả năng tập trung và thả lỏng thư giãn cơ có kỹ thuật nào là tốt nhất trong nắn trật khớp vai. Chuẩn bị tư thế bệnh nhân là một trong yếu tố quan trọng trong mỗi kĩ thuật. Những điều sau đây cũng cần lưu ý Nếu bệnh nhân không thể giạng tay, không nên sử dụng kỹ thuật Cunningham hoặc xoay ngoài cánh tay vì cả hai kĩ thuật đều cần giạng cánh tay của bệnh nhân được giữ cố định tư thế xoay trong, thì nên sử dụng kỹ thuật FARES, kỹ thuật Stimson, hoặc nắn qua xương trật vai xuống dưới thì nên dùng kĩ thuật kéo bệnh nhân đang mang thai và không thể nằm phẳng trên dạ dày của mình, kỹ thuật Stimson không nên được sử khi nắn, khớp được cố định ngay lập tức bằng băng đeo và đai quấn xem hình Băng đeo và đai quấn Treo tay và đai cố định . Ở bệnh nhân > 40 tuổi, dùng băng đeo và đai quấn trong 5 đến 7 ngày và khuyến khích cử động sớm trong phạm vi vận động để giúp ngăn ngừa các biến chứng ví dụ vai bị đông cứng. Treo tay và đai cố định Kĩ thuật kéo-kéo ngược để nắn chỉnh trật khớp vai ra trước Bệnh nhân nằm trên cáng và cần khóa bánh xe của cáng. Một người sẽ dùng đai vải quấn quanh ngực bệnh nhân. Người khác sẽ kéo cổ tay bệnh nhân ra ngoài và xuống dưới góc 45°. Sau khi chỏm xương cánh tay trở về vị trí ban đầu thì nhẹ nhàng kéo căng tay giạng ra ngoài nếu cần. Kỹ thuật Hennepin khi trật khớp vai phía trước Người nắn giạng cánh tay trong khi khuỷu gấp 90°. Từ từ xoay ngoài cánh tay ví dụ thời gian trên 5 đến 10 phút để cho cơ mềm. Thường khớp hết trật trí khi xoay ngoài 70 đến 110°. Kỹ thuật Cunningham bao gồm mát xa cơ xung quanh khớp ổ chảo cánh ta khi bệnh nhân đứng. Người nắn thực hiện như sau Ngồi đối diện và hơi lệch sang bên bệnh nhânĐặt tay bệnh nhân lên vai của người nắn, giữ khuỷu tay bệnh nhân gấp và giạngTay của người nắn đè xuống nếp lằn khuỷu bệnh nhân và giữ tay trật ở vị trí đóXoa các cơ nhị đầu, phần giữa cơ delta và cơ thang để các cơ giãn mềmHướng dẫn bệnh nhân cố gắng thư giãn thay vì căng thẳng nếu như đang cảm thấy vai mình đang di chuyển thư giãn là rất quan trọng trong kĩ thuật nắn trật nàyHướng dẫn bệnh nhân ngồi thẳng không ngồi gập người ra trước hoặc vẹo sang bên và nâng vai ra sau, cố gắng để đầu trên của hai xương vai chạm nhauKhớp vai sẽ về vị trí ban đầu trong vài phút. 1. Stafylakis D, Abrassart S, Hoffmeyer P Reducing a shoulder dislocation without sweating The Davos technique and its results Evaluation of a nontraumatic, safe, and simple technique for reducing anterior shoulder dislocations. J Emerg Med 50 4656–659, 2016. doi Sayegh FE, Kenanidis EI, Papavasiliou KA, et al Reduction of acute anterior dislocations A prospective randomized study comparing a new technique with the Hippocratic and Kocher methods. J Bone Joint Surg Am 91 12 2775–2782, 2009. Đa phần trật vai là trật ra trước, mỏm cùng vai sẽ nhô lên và khuỷu tay thường tư thế giạng đoán dựa trên phim chụp X-quang thẳng trước sau và X-quang nách thật, cho thấy đầu xương cánh tay bên ngoài hố ổ chảo chụp X-quang nghiêng Y-view rất hữu ích để chẩn đoán trật khớp ra sau.Kĩ thuật nắn chỉnh sử dụng lựa chọn phụ thuộc vào bệnh nhân, các yếu tố các có thể cân số kĩ thuật nắn trật khớp vai cần thuốc an thần trong khi đó một số kĩ thuật không cần thuốc an thần ví dụ Hennepin, nắn chỉnh xương vai, Cunningham, FARES tuy nhiên cần thời gian để cơ khi nắn trật cần bật động ngay bằng áo nẹp. Sự biến dạng có thể không rõ ràng. Cánh tay giữ tư thế khép, xoay trong. Điển hình, khi gấp khuỷu thì không thể xoay ngoài cánh tay thụ động. Nếu như không thể xoay ngoài thì khi chụp phim X-quang khớp vai trước sau. Trên phim không có gãy xương, trật khớp, thì có thể trật khớp vai ra sau. Một dấu hiệu để chẩn đoán trật vai ra sau trên phim X-quang trước sau là hình ảnh bóng đèn, hoặc kem ốc quế, chỏm xương cánh tay xoay trong, mấu động không hiện rõ phía ngoài nên chỏm trông giống hình đoán dựa vào phim X-quang tư thế nách hoặc chụp xuyên khớp vai hình chữ Y trans-scapular Y. Không thể loại trừ trật khớp vai sau nếu không có phim X-quang xuyên khớp vai hình chữ Y. 1. Rouleau DM, Hebert-Davies J Incidence of associated injury in posterior shoulder dislocation systematic review of the literature. J Orthop Trauma 264246-51, 2012. doi Trật vai xuống dưới thường hiếm và thường có lâm sàng rõ, bệnh nhân giữ tay ở cao trên đầu ví dụ tức giạng tay gần 180 độ, thông thường cẳng tay nằm trên đầu. Chiều dài tay ngắn, chỏm xương cánh tay thường sờ dưới nách. Bao khớp bị rách và chóp xoay có thể bị đứt. Động mạch cánh tay bị tổn thương trong < 5% số trường hợp. Thường tổn thương thần kinh nách và các dây khác tuy nhiên triệu chứng thiếu sót thần kinh thường phục hồi sau nắn trậtX-quang dùng để chuẩn đoán. Kĩ thuật nắn trật thường áp dụng là kéo nắn Kĩ thuật kéo nắn khi trật khớp vai ra trước cánh tay tư thế giạng. Thường nắn kín thành công trừ khi có phần mềm kẹt khớp ví dụ chỏm xương cánh tay kẹt ở vị trí rách của bao khớp, những trường hợp này cần mổ mở để đặt lại khớp. Bản quyền © 2023 Merck & Co., Inc., Rahway, NJ, USA và các chi nhánh của công ty. Bảo lưu mọi quyền. Trật gối thường đi kèm với tổn thương động mạch hoặc thần kinh. Trật gối đe doạ đến khả năng tồn tại của chi. Những trật khớp này có thể tự hết trật trước khi đến bệnh viện. Chẩn đoán thường là chụp X-quang ngực. Cần đánh giá về mạch máu và thần kinh; tổn thương mạch máu được xác định CT mạch. Điều trị ngay lập tức nắn kín và điều trị tổn thương khớp gối luôn nguy hiểm Các cấu trúc hỗ trợ khớp gối, gây ra sự mất vữngMất vững khớp gối do tổn thương nặng dây chằng là nguyên nhân gây ra biến chứng hỏng khớp về cấu trúc khác thường bị thương tổn bao gồm Động mạch khoeo đặc biệt ở trật khớp ra trước Thần kinh mác và chàyChấn thương động mạch khoeo có thể ban đầu chỉ gây tổn thương nội mạc do đó không gây thiếu máu cục bộ ngay đến khi động mạch trở nên bị tắc nghẽn. Không chẩn đoán được tổn thương động mạch có nguy cơ cao bị biến chứng thiếu máu chi, có thể dẫn đến cắt cụt. 1. Vaidya R, Roth M, Nanavati D, Prince M, et al Low-velocity knee dislocations in obese and morbidly obese patients. Orthop J Sports Med 3 42325967115575719, 2015. doi Các triệu chứng và dấu hiệu của trật khớp gối Trật khớp gối gây ra biến dạng rõ. Tuy nhiên, một số trường hợp tự hết trật trước khi đến phòng khám; trong những trường hợp như vậy khớp gối vẫn còn rất sưng và mất vững nhiều. Sưng nề vùng khoeo gợi ý khối máu tụ máu hoặc tổn thương động mạch khoeo. X-quangĐánh giá mạch và thần kinhĐánh giá về mạch máu và thần kinh đặc biệt quan tổn động mạch khoeo nên được nghi ngờ bất kể có thiếu máu thiếu máu hay không. Đánh giá lâm sàng của mạch ngoại vi không thể loại trừ hoàn toàn tổn thương động mạch khoeo, ngay cả khi mạch là bình thường trong một khoảng thời gian. Chỉ số HA cổ chân-cánh tay Chẩn đoán ABI nên được xác định để kiểm tra tổn thương mạch máu; giá trị ≤ 0,9 rất nhạy cảm với tổn thương mạch máu. Huyết áp ở cổ chân dưới đầu gối bị thương tổn có thể được so sánh với huyết áp ở cổ chân bên đối diện nếu không thể đo được ABI. Tuy nhiên, chụp CT mạch là tiêu chuẩn vàng để đánh giá mạch máu sau trật gối. Một số chuyên gia cũng khuyến nghị chụp CT mạch ngay cả khi ABI > 0,9 và không có kết quả khám thực thể nào gợi ý thiếu máu cục bộ. Nếu ABI ≤ 0,9 hoặc nếu có bất kỳ dấu hiệu nào gợi ý thiếu máu cục bộ, cần hội chẩn phẫu thuật mạch máu ngay lập tức. Các bác sĩ lâm sàng nên kiểm tra kỹ tổn thương mạch máu vì thời gian thiếu máu ảnh hưởng rất lớn đến giữ chi bệnh nhân. Nếu phẫu thuật để sửa chữa tổn thương mạch máu không được thực hiện trong vòng 8 giờ, tỷ lệ cắt cụt cao hơn. Nắn trật ngay lập tứcNếu có tổn thương mạch máu thì cần phẫu thuật sửa chưa ngaySau đó mổ có kế hoạch để tái tạo lại dây chằngĐiều trị trật khớp gối là nắn chỉnh ngay lập tức ở tư thế gấp gối 15 tổn thương mạch máu cần sửa chữa ngay, cần tham khảo thêm bác sĩ phẫu thuật mạch máu. Nếu có triệu chứng thiếu máu chi cần mở cân cẳng chân nếu cần. Với khớp gối mất vững nhiều, đôi khi cần khung cố định ngoại vi. Thông thường sau khi nắn trật chụp X-quang thẳng và nghiêng để đánh giá lại. Tái tạo lại các dây chằng khớp gối sau khi gối đỡ sưng nề. Trật khớp khớp gối có thể kèm theo tổn thương động mạch khoeo hoặc thần khớp gối làm tổn thương các dây chằng do đó gây ra mất vững hết trật khớp gối đều biểu hiện lâm sàng rõ trước khi đến viện, tuy nhiên khớp có thể tự hết trật trước khi đến phòng khám cấp cứu, do đó luôn nghi ngờ trật khớp nếu khám thấy khớp mất vững kiểm tra chỉ số huyết áp cổ chân - cánh tay ABI và chụp CT mạch vì động mạch kheo thường tổn thương trong trật khớp chỉnh lại khớp ngay lập tức và hội chẩn với bác sĩ phẫu thuật tim mạch để sửa chữa động mạch kheo nếu có tổn thương. Bản quyền © 2023 Merck & Co., Inc., Rahway, NJ, USA và các chi nhánh của công ty. Bảo lưu mọi quyền. Bài viết được tham khảo ý kiến chuyên môn của bác sĩ Trần Duy Viễn, chuyên khoa Nội Tổng hợp, hiện đang công tác tại Phòng khám Đa khoa Quốc tế Golden Healthcare. Khớp gối là một cấu trúc giải phẫu phức tạp, bao gồm xương, dây chằng, gân cơ, sụn chêm, sụn khớp… và là chấn thương đầu gối cũng là một trong những chấn thương hay gặp nhất trên cơ thể. Một số chấn thương phổ biến là đứt/rách dây chằng, gãy xương, trật khớp, rách sụn chêm,… Để hiểu rõ hơn về loại chấn thương này và phương pháp điều trị mời bạn đọc cùng Doctor có sẵn tham khảo nội dung dưới đây. Tóm tắt nội dung1 Giải phẫu học khớp gối2 Các chấn thương đầu gối thường gặp và dấu hiệu nhận Gãy Đứt dây chằng chéo Cơ Dấu hiệu nhận Hậu Đứt dây chằng chéo Cơ Dấu hiệu nhận Hậu Chấn thương dây chằng đầu gối bên trong và bên Dấu hiệu nhận Tổn thương sụn Cơ Dấu hiệu nhận Tổn thương sụn Trật khớp Hội chứng dải chậu chày3 Chẩn đoán chấn thương đầu gối như thế nào?4 Cách điều trị chấn thương đầu Xử trí ban Điều trị bảo Phẫu Tập phục hồi sau mổ5 Phòng tránh chấn thương đầu gối6 Kết Tư liệu tham khảo Giải phẫu học khớp gối Khớp gối là khớp dạng bản lề lớn nhất trong cơ thể, nằm ngay dưới da, có 4 thành phần cấu tạo chính xương, sụn, dây chằng và gân. Xương Có 3 cấu trúc xương cấu tạo khớp gối, bao gồm đầu dưới xương đùi lồi cầu đùi, đầu trên xương chày mâm chày và xương bánh chè. Sụn khớp Các đầu xương và mặt sau của xương bánh chè được bao phủ bởi sụn khớp. Sụn khớp đóng vai trò như một tấm đệm trơn giúp các đầu xương lướt nhẹ qua nhau khi cử động co, duỗi khớp gối. Sụn chêm Phần đệm giữa đầu dưới xương đùi lồi cầu đùi – hình cầu và đầu trên xương chày mâm chày – phẳng là sụn chêm trong và sụn chêm ngoài, với chức năng giúp tăng diện tích tiếp xúc, phân bổ đều lực tác động lên gối, giữ cho cử động được trơn tru, linh hoạt và bảo vệ các đầu xương. Trong chấn thương đầu gối, khi nhắc đến rách sụn, thường mang ý nghĩa là rách sụn chêm. Hệ thống dây chằng Các xương được gắn kết với nhau bởi các dây chằng. Có bốn dây chằng chính chắc chắn giúp gắn kết các đầu xương và giữ cho khớp gối ổn định Dây chằng chéo trước và dây chằng chéo sau Hai dây chằng này sẽ giữ cho đầu trên xương chày và đầu dưới xương đùi không bị trượt theo chiều trước sau trong khi vận động. Tổn thương dây chằng chéo, đặc biệt là dây chằng chéo trước rất thường gặp. Dây chằng bên trong và bên ngoài khớp gối để giữ cho khớp không bị trượt sang bên. Gân cơ Cơ bắp sẽ bám vào xương nhờ các sợi gân cơ, từ đó co duỗi cơ để thực hiện các động tác. Giải phẫu học khớp gối Các chấn thương đầu gối thường gặp gồm có, chấn thương dây chằng đầu gối, chấn thương phần mềm, chấn thương sụn đầu gối, gãy xương… Gãy xương Như đã giới thiệu ở trên, khớp gối cấu tạo từ đầu dưới xương đùi, đầu trên xương chày và xương bánh chè. Cả ba thành phần này đều có khả năng nứt, gãy trong các tai nạn, chấn thương đầu gối trong đời sống hằng ngày. Tuy nhiên, theo một số thống kê, tỷ lệ gãy kín xương bánh chè cao hơn hẳn so với hai xương còn lại. Bên cạnh đó, loãng xương ở người cao tuổi là một yếu tố nguy cơ làm tăng tỷ lệ gãy xương xảy ra. Gãy xương là một tình trạng chấn thương khớp gối thường gặp Đứt dây chằng chéo trước Dây chằng chéo trước Anterior Cruciate Ligament – ACL bám từ lồi cầu xương đùi tới diện trước mâm chày, để giữ cho mâm chày không bị trượt ra trước và xoay trong Cơ chế Tổn thương dây chằng chéo trước thường xảy ra trong các tình huống chấn thương đầu gối như sau Chấn thương trực tiếp vào mặt trước đầu gối va chạm trong các môn thể thao như đá bóng, hoặc tai nạn giao thông, tai nạn sinh hoạt… Đang chạy, dừng đột ngột và chuyển hướng nhanh. Xoay người sang phía đối diện trong lúc bàn chân giữ nguyên. Nhảy cao, rơi một chân tiếp đất trong tư thế không thuận lợi. Có nhiều hình thái tổn thương dây chằng chéo trước từ tổn thương không hoàn toàn, tổn thương hoàn toàn đến bong chỗ bám của dây chằng, đi kèm với đó là biểu hiện lỏng gối. Hình ảnh mô phỏng đứt dây chằng chéo trước Dấu hiệu nhận biết Sưng, đau vùng đầu gối Ngay tại thời điểm chấn thương, người bệnh có thể nghe thấy tiếng “rắc”. Nhanh chóng sau đó, gối sẽ sưng, phù nề và đau tăng dần, hạn chế cử động co, duỗi của khớp gối. Người bệnh gần như chỉ có thể duỗi gối hoàn toàn, cần sự hỗ trợ của xe lăn, hoặc nạng để di chuyển. Tuy nhiên, tình trạng sưng đau này, dù có điều trị hoặc không, cũng sẽ giảm dần và tự hết. Đây là một đặc điểm khiến người bệnh có thể chủ quan và không đi thăm khám kịp thời. Lỏng gối, mất vững Cảm giác chân yếu khi đi lại. Khó khăn khi đứng trụ một chân ở bên chân bị chấn thương. Khi chạy nhanh có cảm giác ríu chân, dễ vấp ngã. Lên xuống cầu thang cảm giác đầu gối không vững, nhất là khó khăn trong đi xuống dốc hoặc bước xuống cầu thang. Teo cơ Cơ đùi bên chân bị tổn thương sẽ teo dần và càng làm nặng thêm cảm giác yếu chân và mất vững đầu gối ở người bệnh. Hậu quả Hai tổn thương thường gặp theo sau tổn thương dây chằng chéo trước là rách sụn chêm và thoái hoá khớp gối. Đứt dây chằng chéo sau Ngược lại với dây chằng chéo trước, dây chằng chéo sau Posterior Cruciate Ligament – PCL giữ cho mâm chày không bị trượt ra sau và xoay ngoài. Đứt dây chăng chéo sau sẽ gây ra triệu chứng khó chịu, đặc biệt là cơn đau nhức Cơ chế Tổn thương dây chằng chéo sau thường gặp trong các tình huống chấn thương như sau Có tác động lực trực tiếp đến mặt trước đầu gối, ở mặt trên xương chày. Ngã đập xuống mặt phẳng mặt đường… khi đầu gối đang gấp. Trong môn bóng đá, tung cú sút mạnh nhưng hụt bóng. Dấu hiệu nhận biết Tương tự như các dấu hiệu của tổn thương dây chằng chéo trước, khi tổn thương dây chằng chéo sau, người bệnh sẽ sưng đau khớp gối ngay sau khi chấn thương, kèm cảm giác gối lỏng lẻo, mất vững và teo cơ. Hậu quả Cũng giống như trong chấn thương dây chằng chéo trước, nếu không được chẩn đoán, điều trị và phục hồi phù hợp, tổn thương dây chằng chéo sau có thể dẫn đến rách sụn chêm hoặc thoái hoá khớp gối về sau. Chấn thương dây chằng đầu gối bên trong và bên ngoài Chấn thương dây chằng bên trong và bên ngoài thường do một lực tác động vào đầu gối sang một bên. Những chấn thương này thường gặp trong thể thao, tuy nhiên tỷ lệ mắc phải thấp hơn nhiều so với tổn thương dây chằng chéo trước và chéo sau. Dấu hiệu nhận biết Tthường gặp là đau và yếu một mặt trong hoặc ngoài của khớp gối. Đôi khi có tụ máu đầu gối kèm theo. Tổn thương một hoặc cả hai dây chằng này thường đi kèm với tổn thương các cấu trúc khác thuộc khớp gối, như gân cơ, dải chậu – chày, sụn chêm hoặc tổn thương dây chằng chéo trước, chéo sau. Tổn thương sụn chêm Trong số các chấn thương đầu gối xảy ra trong thể thao, tổn thương sụn chêm là thường gặp nhất. Bên cạnh đó, sụn chêm cũng rất dễ bị tổn thương do tai nạn giao thông. Sụn chêm là một tấm sụn có hình chữ C sụn chêm trong và hình chữ O sụn chêm ngoài. Sụn chêm lót giữa lồi cầu của xương đùi ở phía trên và mâm chày ở phía dưới, giúp phân bổ lực, giữ vững và bổ sung tính linh hoạt của khớp gối trong các cử động. Tổn thương sụn chêm là một dạng của chấn thương đầu gối Cơ chế Khi xoay khớp gối đột ngột, hoặc duỗi, gấp khớp gối quá mức, làm cho 2 đầu xương tác động một lực mạnh, ép chặt sụn chêm đột ngột, gây rách hoặc vỡ sụn chêm. Sụn chêm trong thường bị chấn thương nhiều hơn gấp 5 lần so với sụn chêm ngoài. Dấu hiệu nhận biết Đau khớp gối. Sưng, phù nề, có tiếng lục cục khi cử động khớp sau khi đã giảm sưng. Có thể teo cơ nếu tổn thương kéo dài mà không được điều trị phù hợp. Tổn thương sụn khớp Sụn khớp bao bọc lấy đầu xương, trơn nhẵn, giúp khớp gối cử động linh hoạt và trơn tru. Vì không có mạch máu nuôi, không có thần kinh chi phối và nhận cảm giác, nên trong các tổn thương sụn khớp, thường người bệnh không nhận ra, nhưng các tổn thương này lại không có khả năng tự phục hồi. Dấu hiệu nhận biết tương tự với tổn thương sụn chêm đau, sưng, kẹt khớp hoặc cảm thấy có tiếng lục cục ở đầu gối khi cử động. Tổn thương sụn khớp cũng thường đi kèm với tổn thương dây chằng chéo, đặc biệt là dây chằng chéo trước. Nguyên nhân là khớp gối chịu một tác động lực mạnh từ bên ngoài đột ngột, làm bong, vỡ sụn hoặc do khớp gối xoay đột ngột trong các tình huống chuyển động đổi hướng bất ngờ. Trật khớp gối Trật khớp gối là tình trạng mà đầu dưới xương đùi và đầu trên xương chày trượt ra khỏi vị trí ban đầu. Sự di lệch này khiến đầu gối bị biến dạng, có thể nhận ra rõ chỉ bằng mắt thường, và dẫn đến tổn thương các cấu trúc sụn, dây chằng xung quanh. Nguyên nhân thường gặp là do các chấn thương, va chạm với lực mạnh tác động trực tiếp vào khớp gối. Trật khớp gối cần được tiến hành điều trị từ sớm nếu không mong muốn đối mặt với những cơn đau Hội chứng dải chậu chày Về mặt giải phẫu, dải chậu – chày là một mô liên kết, kéo dài từ chậu xương chậu xuống chày xương chày theo chiều dọc mặt ngoài của đùi. Cấu trúc này cũng tham gia trong các cử động của khớp gối. Hội chứng dải chậu chày xảy ra do sự lặp đi lặp lại các cử động co duỗi khớp gối trong một thời gian dài, thường gặp nhất ở các vận động viên chạy bộ đường dài hoặc siêu dài. Dấu hiệu nhận biết chủ yếu là cảm giác đau ở mặt ngoài khớp gối, lan lên đùi và mông. Chẩn đoán chấn thương đầu gối như thế nào? Cơ chế chấn thương Cơ chế chấn thương là yếu tố quan trọng trong việc chẩn đoán các chấn thương nói chung, và đặc biệt là chấn thương đầu gối. Việc mô tả kĩ lưỡng hoàn cảnh chấn thương giúp bác sĩ hình dung được bối cảnh và hướng của lực tác động lên đầu gối, từ đó liên hệ đến cấu trúc giải phẫu khớp gối để định hướng trong việc chẩn đoán. Khám lâm sàng Bên cạnh việc hỏi bệnh, thăm khám lâm sàng và thực hiện các nghiệm pháp đặc hiệu sẽ giúp bác sĩ xác định được thành phần tổn thương. Đồng thời, đánh giá toàn trạng của người bệnh để xác định các chấn thương ở các hệ cơ quan kèm theo nếu có. Khám lâm sàng chấn thương đầu gối Các phương tiện hình ảnh X-Quang khớp gối thẳng và nghiêng Người bệnh nên được đưa đến các cơ sở y tế ngay sau khi chấn thương để chụp X-Quang khớp gối, từ đó đánh giá có hay không gãy/nứt xương, bong chỗ bám dây chằng, trật khớp gối và các cấu trúc khác trong khớp gối có đúng vị trí hay không… Chụp cộng hưởng từ MRI khớp gối Đây là phương tiện hình ảnh đặc hiệu giúp chẩn đoán các chấn thương mô mềm, sụn, hệ thống dây chằng. Tuy nhiên, khác với X-Quang, chụp cộng hưởng từ sẽ thường được thực hiện sau chấn thương vài ngày đến vài tuần – thời điểm khi khớp gối đã hết phù nề và máu tụ trong khớp. Cách điều trị chấn thương đầu gối Xử trí ban đầu Đối với một chấn thương bất kì, việc xử trí tại chỗ đúng cách, kịp thời luôn được chú trọng. Ngay sau một chấn thương đầu gối, người bệnh cảm thấy rất đau và đầu gối bắt đầu phù nề, việc cần làm là bất động khớp gối bằng nẹp hoặc băng thun. Chườm lạnh hoặc uống một số loại thuốc giảm đau không kê đơn sẽ giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn. Nghỉ ngơi và kê cao chân cũng là biện pháp giúp đầu gối giảm phù nề. Nếu có tụ máu, tràn máu khớp gối, thường máu sẽ tự tiêu, không cần thiết phải chọc, rạch da để hút bớt dịch và máu. Việc chọc hút, rạch da có thể làm gia tăng nguy cơ nhiễm trùng khớp cho người bệnh. Nếu tình trạng đau gối kéo dài hơn 1 tuần và cơn đau không giảm hoặc diễn tiến nặng hơn, bạn nên đến cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán và có phương pháp điều trị phù hợp. Xử lý ban đầu khi gặp chấn thương đầu gối trước khi có sự can thiệp của y khoa Điều trị bảo tồn Một số chấn thương phần mềm đầu gối có thể được điều trị bằng các biện pháp đơn giản, mà không cần đến phẫu thuật, ví dụ như Bất động Nẹp, cố định khớp gối, hạn chế đi lại hoặc sử dụng các dụng cụ hỗ trợ như xe lăn, nạng để di chuyển để tránh gây áp lực lên đầu gối đang bị tổn thương. Tập vật lý trị liệu Một số bài tập cụ thể sẽ giúp phục hồi và bảo tồn chức năng vận động của cơ xương khớp của người bệnh trong thời gian sau chấn thương. Thuốc chống viêm NSAIDs Các loại thuốc như aspirin, ibuprofen… có thể giúp khớp gối giảm đau và bớt phù nề. Tuy nhiên, bạn nên đến gặp bác sĩ và uống thuốc theo đúng chỉ định, để tránh quá liều hoặc các tác dụng phụ không mong muốn của thuốc. Phẫu thuật Với các chấn thương dây chằng đầu gối hoặc sụn chêm và không có khả năng tự phục hồi, phẫu thuật cần phải được thực hiện. Hiện nay, phẫu thuật nội soi khớp gối rất phổ biến và mang lại kết quả rất tốt. Các bác sĩ thường sẽ tiến hành phẫu thuật khi khớp gối đã hết sưng và cải thiện một phần biên độ vận động. Tập phục hồi sau mổ Đối với các chấn thương đầu gối, việc tập luyện phục hồi đóng vai trò rất quan trọng trong kết quả của cả quá trình điều trị. Mỗi loại chấn thương sẽ có liệu trình và các bài tập chuyên biệt, tương ứng với quá trình hồi phục, tăng dần theo thời gian. Tập luyện đúng cách, phù hợp, sẽ giúp người bệnh dần dần lấy lại khả năng vận động trước đó, trở lại với cuộc sống sinh hoạt và tập luyện thể thao bình thường. Phòng tránh chấn thương đầu gối Trong lao động, sinh hoạt, tham gia giao thông, luôn đặt an toàn lên vị trí hàng đầu. Trong thể thao, cần khởi động kĩ lưỡng, đủ và đúng các bước trước khi bước vào tập luyện, thi đấu. Hạn chế các động tác, các tư thế bất lợi và các va chạm trên mức cần thiết có thể gây hại cho bản thân và người cùng thi đấu. Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng và có kế hoạch tập luyện, nghỉ ngơi hợp lí. Thận trọng với những môn thể thao có khả năng khiến đầu gối bị tổn thương Kết luận Chấn thương nói chung, và chấn thương đầu gối nói riêng, là điều không ai mong muốn trong sinh hoạt cũng như tập luyện thể dục thể thao. Chúng ta cần nắm rõ các biện pháp phòng tránh để không xảy ra những chấn thương đáng tiếc cho bản thân, và cho người khác. Đồng thời trang bị các kiến thức đúng để biết cách xử trí khi gặp chấn thương và đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán, điều trị phù hợp và kịp thời. Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Doctor có sẵn Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch khám với bác sĩ có chuyên môn để điều trị. Để được tư vấn trực tiếp, bạn đọc vui lòng liên hệ hotline 1900 638 082 hoặc CHAT để được hướng dẫn đặt hẹn. Trật khớp gối là một dạng chấn thương nghiêm trọng, có thể gây hỏng một số cơ quan tại khớp. Nếu không tiến hành xử lý đúng cách sẽ khiến tính vẹn toàn của khớp gối bị ảnh hưởng và làm giảm khả năng vận động. Để hiểu rõ hơn về tình trạng này, bạn hãy cùng tôi theo dõi bài viết bên dưới đây. Trật khớp gối cần được xử lý chuyên khoa đúng cách để tránh phát sinh rủi ro Trật khớp gối là gì? Trong cấu trúc xương người, phần khớp gối là cơ quan có cấu tạo khá phức tạp do được hình thành từ ba xương lớn là xương bánh chè, xương đùi và xương chày. Để khớp gối có thể hoạt động một cách bình thường, bao quanh khớp gối còn có rất nhiều cơ quan khác như dây thần kinh, bao hoạt dịch, sụn đệm, sợi cơ, dây chằng,… Trật khớp gối là hiện tượng xương đùi và xương chày bị chếch ra khỏi vị trí ban đầu. Tình trạng này thường xảy ra sau khi khớp gối bị tác động lực cực mạnh và đột ngột như chấn thương, té ngã, va chạm,… Bác sĩ chuyên khoa cho biết, trật khớp gối là một loại chấn thương nghiêm trọng. Đây là tình trạng khá hiếm gặp nhưng nếu không điều trị sớm sẽ để lại nhiều biến chứng không mong muốn như hỏng dây chằng, mạch máu, dây thần kinh,…. Điển hình và nguy hiểm nhất là hội chứng compartment gây đau khớp gối và tắc nghẽn mạch máu. Khi mắc phải hội chứng này, khả năng vận động của người bệnh sẽ bị ảnh hưởng và tiềm ẩn nguy cơ tàn phế sau này. Ở trường hợp trật khớp gối gây mất nhiều máu nếu không được điều trị kịp thời, người bệnh có thể phải cắt cụt chi để phòng tránh các rủi ro có liên quan khác. Nguyên nhân gây trật khớp gối Trật khớp gối là một dạng chấn thương nên thường xảy ra sau khi khớp gối bị va đập mạnh. Dưới đây là một số nguyên nhân gây trật khớp gối thường gặp, bạn cần phải nắm rõ để có thể chủ động hơn trong việc phòng ngừa Trật khớp gối thường xảy ra sau khi bạn bị té ngã mạnh do tai nạn giao thông Tai nạn xe cộ Tai nạn xe cộ khi tham gia giao thông là nguyên nhân gây trật khớp gối thường gặp nhất. Tình trạng này xảy ra khi đầu gối bị va đập mạnh với bề mặt cứng như mặt đường, điều này đã khiến cho xương chày hoặc xương đùi bị lệch khỏi vị trí ban đầu. Chấn thương đầu gối khi chơi thể thao Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng trật khớp gối nhưng không phổ biến như nguyên nhân tai nạn xe cộ. Trật khớp gối thường xảy ra sau khi đầu gối bị chấn thương nghiêm trọng do chơi thể thao. Ví dụ như bị ngã khi chơi đá bóng khiến đầu gối va đập mạnh xuống sân, va chạm với người chơi khi tránh bóng,… Ngoài ra, tình trạng này cũng có thể xảy ra khi đầu gối bị va chạm với mặt sàn ở tư thế uốn cong hoặc duỗi thẳng quá mức. Ngã do mất kiểm soát Tình trạng này thường xảy ra ở những người đang di chuyển với tốc độ cao nhưng phải dừng lại đột ngột do gặp phải chướng ngại vật. Lúc này, bạn không thể kiểm soát được trọng lực, dẫn đến té ngã và gây chấn thương đầu gối. Đây là nguyên nhân gây trật khớp gối thường gặp ở những người chơi trượt tuyết, trượt băng, bê vật nặng bị hụt chân khi leo cầu thang,… Biểu hiện trật khớp gối Trật khớp gối là chấn thương nghiêm trọng nên sẽ gây ra biểu hiện ngay sau khi khớp bị trật và có tính chất nghiêm trọng theo thời gian. Biểu hiện đặc trưng nhất của tình trạng này là gây đau nhức, viêm sưng và biến dạng khớp. Quan sát bên ngoài sẽ thấy khớp gối bị lệch ra khỏi vị trí ban đầu. Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết tình trạng trật khớp gối mà chúng tôi tổng hợp được, bạn cần nắm rõ để sớm nhận biết Hình ảnh khớp gối bị trật trên phim x-quang Đầu gối bị đau nhức ở mức độ dữ dội khiến người bệnh không thể đi lại hoặc duỗi thẳng chân như bình thường. Cơn đau sẽ nghiêm trọng hơn khi bạn thực hiện các vận động tại khớp. Vùng da bên ngoài khớp đầu gối bị sưng tấy và nóng đỏ. Nếu bị vỡ mạch máu sẽ gây bầm tím nghiêm trọng ở đầu gối hoặc khu vực xung quanh. Nhìn vào sẽ thấy các bộ phận của đầu gối bị lệch ra khỏi vị trí ban đầu và không có cảm giác cân xứng. Nếu cố gắng di chuyển sẽ phát ra âm thanh tại khớp. Ở một số trường hợp, phần xương bị trật tại khớp gối có thể tự trượt về vị trí ban đầu. Khi gặp phải tình trạng này bạn sẽ phải đối mặt với triệu chứng đau nhức dữ dội, đầu gối sưng to và hoạt động không ổn định. Điều này đã làm gia tăng nguy cơ phát sinh ra các biến chứng sau đây Chèn ép lên các dây thần kinh chạy dọc theo rìa ngoài của bắp chân. Động mạch và tĩnh mạch bị tắc nghẽn dẫn đến vỡ mạch Gây huyết khối tĩnh mạch sâu Khi bị tắc nghẽn mạch máu, nếu không được điều trị trong khoảng 8 giờ thì nguy cơ cao là phải cắt cụt chi, tỷ lệ này lên đến 86%. Cách điều trị trật khớp gối Khi có dấu hiệu bị trật khớp gối, bạn cần giữ yên phần trên và dưới của chân, sau đó tiến hành cố định chỗ khớp bị trật. Tuyệt đối không cố gắng đẩy khớp trở về vị trí ban đầu, tránh khiến cho tổn thương trở nên nghiêm trọng hơn. Lúc này, bạn không nên tự ý điều trị tại nhà mà cần đến bệnh viện để nhận được sự giúp đỡ từ những người có chuyên môn. Đến gặp bác sĩ ngay khi nghi ngờ bản thân bị trật khớp gối Để chẩn đoán tình trạng trật khớp gối, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra triệu chứng lâm sàng tại khớp gối. Sau đó, yêu cầu người bệnh làm xét nghiệm hình ảnh cùng một số xét nghiệm cần thiết khác để có thể đưa ra chẩn đoán chính xác nhất. Nếu xác định bệnh nhân bị trật khớp gối, bác sĩ sẽ tư vấn cho người bệnh cách điều trị phù hợp nhất. Dưới đây là hai cách điều trị trật khớp gối được áp dụng phổ biến hiện nay bạn có thể tham khảo + Điều trị bảo tồn Thường được chỉ định điều trị với những trường hợp bị trật khớp gối nhưng chưa gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các cơ quan xung quanh như dây chằng, xương, gân cơ,… Lúc này, bác sĩ sẽ sử dụng lực tay để nắn lại đầu gối giúp đưa các xương bị lệch trở về vị trí ban đầu. Sau đó, người bệnh sẽ được yêu cầu dùng nẹp cố định khớp gối, ngăn ngừa tình trạng trật khớp tái phát trở lại. Sau vài tuần mang nẹp, sức khỏe của vùng khớp gối sẽ được phục hồi hoàn toàn, bạn có thể cử động khớp một cách bình thường. + Can thiệp ngoại khoa Phương pháp phẫu thuật sẽ được chỉ định thực hiện với những trường hợp bị trật khớp gối gây đứt dây chằng, vỡ xương bánh chè,… Hiện tại, y học có hai phương pháp phẫu thuật điều trị trật khớp gối là phẫu thuật nội soi và phẫu thuật mở. Dựa vào mức độ tổn thương tại khớp gối mà bác sĩ sẽ chỉ định loại hình phẫu thuật cho phù hợp. Tuy nhiên, việc phẫu thuật điều trị trật khớp gối cũng tồn tại rất nhiều rủi ro không mong muốn như cứng khớp mãn tính, đau dây thần kinh sau phẫu thuật, nhiễm trùng, dị dạng khớp,… Lưu ý khi bị trật khớp gối Trật khớp gối khiến vùng khớp gối bị tổn thương nghiêm trọng và không thể thực hiện các vận động một cách bình thường. Sau khi điều trị y tế theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa, người bệnh cũng cần lưu ý những điều sau đây để tránh gây ảnh hưởng đến quá trình phục hồi tổn thương tại khớp Bệnh nhân bị trật khớp gối cần chăm sóc đúng cách sau điều trị chuyên khoa Hạn chế vận động khớp và hãy dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi. Ở một số trường hợp, bác sĩ sẽ yêu cầu dùng nẹp cho đến khi khớp gối lành hẳn. Tuy nhiên, bạn không nên ngồi hoặc nằm cố định một chỗ hoàn toàn để tránh gây ảnh hưởng đến tuần hoàn máu bên trong cơ thể. Tiến hành vật lý trị liệu phục hồi chức năng tại các cơ sở uy tín và đảm bảo chất lượng. Phương pháp này thường được chỉ định thực hiện sau phẫu thuật để phục hồi chức năng khớp gối và tránh các biến chứng không mong muốn. Khớp gối sau khi bị trật cần phải có thời gian khá dài để phục hồi chức năng. Đồng thời, thời gian phục hồi cũng còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ nghiêm trọng của chấn thương, các biến chứng có liên quan,… Trong suốt quá trình điều trị, người bệnh nên tuân thủ theo đúng hướng dẫn chăm sóc mà bác sĩ chuyên khoa đã đưa ra để có thể mang lại hiệu quả tốt nhất và tránh các rủi ro có liên quan. Thực đơn ăn uống hàng ngày cần cung cấp đầy đủ các nhóm dưỡng chất cần thiết cho cơ thể giúp quá trình phục hồi tổn thương tại khớp có thể diễn ra một cách tốt nhất. Hạn chế tối đa việc tiêu thụ đồ ăn nhiều dầu mỡ, rượu bia, chất kích thích,… Với vận động viên bị trật khớp gối, sau khi đã trải qua quá trình chăm sóc và phục hồi thì bạn vẫn có thể quay lại bộ môn thể thao đang tập luyện trước đó. Tuy nhiên, hiệu suất tập luyện sẽ không còn cao như trước. Tiến hành vật lý trị liệu giúp phục hồi chức năng khớp gối một cách tốt nhất Bài viết trên đây là tổng hợp những thông tin cần biết về tình trạng trật khớp gối bạn có thể tham khảo để hiểu rõ hơn. Hầu hết các trường hợp bị trật khớp gối đều cần được chăm sóc y tế kịp thời để tránh gây ra các rủi ro không mong muốn. Nếu chủ quan trong việc điều trị, bạn sẽ có nguy cơ bị cắt cụt chi và ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động sau này. Trật khớp là sự di lệch hoàn toàn của 2 đầu xương của khớp. Bán trật khớp là di lệch một phần. Thông thường, nhân viên y tế sẽ nắn khớp, nhưng đôi khi khớp tự nắn trật tụ về vị trí ban đầu.Ngoài trật khớp, các tổn thương hệ vận động khác bao gồmTổn thương cơ xương khớp khá phổ biến và rất khác nhau về cơ chế, mức độ nghiêm trọng và điều trị. Các chi, cột sống và xương chậu có thể bị ảnh hưởng. Trật khớp hở thông thương ổ khớp với môi trường bên ngoài qua vết thương phần mềm hoặc lượng và điều trị rất khác nhau tùy thuộc vào vị trí và mức độ nghiêm trọng của trật khớp. Những biến chứng nghiêm trọng của trật khớp ít gặp nhưng có thể đe doạ tính mạng hoặc tàn phế hoặc là nguyên nhân gây mất chức năng chi vĩnh viễn. Nguy cơ biến chứng cao với trật hở có thể dẫn đến nhiễm trùng và với trật khớp gây tổn thương mạch máu làm giảm tưới máu mô và tổn thương thần kinh. Trật khớp, đặc biệt nếu không nắn chỉnh, có nguy cơ cao về tổn thương mạch máu và thần kinh hơn là gãy xương. Trật khớp kín không kèm theo tổn thương mạch máu hoặc thần kinh, đặc biệt là những khớp được nắn chỉnh sớm, ít có khả năng dẫn đến các biến chứng nghiêm biến chứng cấp tính tổn thương phối hợp bao gồm Gãy xương Gãy xương có thể đi kèm trật khớp ví dụ, trật khớp vai và gãy mấu chuyển lớn.Sự chảy máu Chảy máu đi kèm với cả các tổn thương mô mềm nghiêm thương mạch máu Một số trật khớp kín, đặc biệt là trật khớp gối hoặc khớp háng, làm thiếu máu gây thiếu máu cục bộ ở ngoại vi; tổn thương mạch máu có thể được thể hiện trên lâm sàng vài giờ sau khi bị thương thần kinh Thần kinh có thể bị tổn thương do căng giãn khi trật khớp. Tùy thuộc vào nguyên nhân trật khớp, thần kinh có thể bị đụng dập, dập nát, hoặc đứt. Khi các dây thần kinh bị đụng dập gọi là neurapraxia, làm giảm dẫn truyền thần kinh, nhưng dây thần kinh không bị đứt. Mất chức năng thần kinh tạm thời gây ra mất vận động và/hoặc cảm giác tạm thời; chức năng thần kinh hồi phục hoàn toàn trong khoảng 6-8 tuần. Khi dây thần kinh bị giập nát gọi là đứt sợi trục thần kinh, sợi trục bị thương, nhưng bao myelin thì không. Tổn thương này nghiêm trọng hơn so với chứng đè ép phù nề. Tùy thuộc vào mức độ tổn thương, dây thần kinh có thể tái tạo trong nhiều tuần đến nhiều năm. Thông thường, các dây thần kinh bị đứt gọi là thần kinh gián đoạn chỉ khi trật khớp hở. Các dây thần kinh bị đứt không tự lành và cần phải được phẫu biến chứng xa trật khớp bao gồm những điều sau đây Sự mất vững Những trật khớp khác nhau có thể dẫn đến sự mất vững khớp. Mất vững có thể làm mất chức năng và làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp và giảm tầm vận động Cứng khớp dễ xảy ra nếu bất động khớp kéo dài. Đầu gối, khuỷu tay và vai đặc biệt dễ bị cứng sau chấn thương, đặc biệt là ở những bệnh nhân cao tuổi. Đánh giá các tổn thương nghiêm trọngBệnh sử và khám lâm sàngX-quangĐôi khi cần CT hoặc MRIMột số trật khớp lâm sàng rõ ràng, nhưng trong một số trường hợp khác ví dụ, biến dạng khớp vai ở tuổi thiếu niên, trật khớp cần được phân biệt với gãy xương và các thương tích khác. Tại phòng cấp cứu, nếu cơ chế chấn thương cho thấy thương tích nghiêm trọng hoặc đa chấn thương như trong trường hợp tai nạn xe máy tốc độ cao hoặc ngã từ trên cao xuống, bệnh nhân được đánh giá từ đầu đến chân cho các thương tích nghiêm trọng cho tất cả các hệ thống cơ quan và, nếu cần thiết, được hồi sức xem Tiếp cận bệnh nhân chấn thương Tiếp cận bệnh nhân chấn thương Chấn thương là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trong độ tuổi từ 1 tới 44. Tại Mỹ, có ca tử vong do chấn thương trong năm 2020, khoảng 70% là do tai nạn. Trong số tử vong do thương tích... đọc thêm . Bệnh nhân, đặc biệt nếu nghi ngờ trật khớp háng, cần được đánh giá về sốc do mất máu Sốc giảm thể tích Sốc là tình trạng suy giảm tưới máu cơ quan với kết quả là rối loạn chức năng tế bào và tử vong. Cơ chế có thể làm giảm khối lượng tuần hoàn, giảm cung lượng tim, và giãn mạch, đôi khi shunt... đọc thêm . Nếu một chi bị chấn thương, cần kiểm tra ngay đó có phải là gãy hở không, kiểm tra các dấu hiệu tổn thương thần kinh, mạch máu như tê bì, mất vận động cảm giác, giảm tưới máu và đánh giá hội chứng khoang Hội chứng chèn ép khoang Hội chứng khoang là hiện tượng tăng áp lưc mô mềm trong khoang kín, dẫn đến thiếu máu mô. Triệu chứng sớm nhất là đau quá mức thương tổn. Chẩn đoán dựa vào lâm sàng, khẳng định bằng đo áp lực... đọc thêm đau không tương xứng tổn thương, da nhợt, tê bì, đầu chi lạnh, mất mạch. Bệnh nhân cần khám gãy xương, những tổn thương hệ vận động cùng với trật khớp; đôi khi đánh giá này bi chậm lại cho đến khi loại trừ gãy xương. Khớp trên và dưới của khớp trật cũng nên được kiểm số trật khớp có thể được chẩn đoán trên lâm sàng, nhưng vẫn cần chụp X-quang. Cơ chế ví dụ, hướng và cường độ của tác động có thể gợi ý các loại tổn thương. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân không nhớ hoặc không thể mô tả chính xác cơ chế chấn thương. Nếu bệnh nhân cho biết có biến dạng đã được xử trí trước khi được thăm khám y khoa, biến dạng đó được nhận định là biến dạng thực sự đã thuyên giảm tự nhiên. Thăm khám bao gồm Đánh giá mạch và thần kinhKiểm tra vết thương hở, biến dạng, sưng, tụ máu, giảm vận động chi hoặc cử động bất thườngSờ kiểm tra co cứng, lạo xạo, và các tổn thương của xương và gânKiểm tra các khớp ở trên và dưới vùng bị thương tổnĐôi khi trong bán trật khớp, kiểm tra mất vững khớp bằng các testNếu co cơ và đau làm hạn chế khám thực thể đặc biệt đối với test đánh giá mất vững, đánh giá sẽ dễ dàng hơn sau khi bệnh nhân được dùng thuốc giảm đau toàn thân hoặc gây tê tại chỗ. Hoặc tổn thương có thể được bất động cho đến khi cơ giảm co, thường là trong vài ngày, và sau đó bệnh nhân có thể được khám xét số phát hiện nhất định có thể là dấu hiệu cho thấy trật khớp hoặc một chấn thương xương khớp một vết thương gần khớp trật, trật khớp được coi như trật hở. Biến dạng có thể là dấu hiệu trật khớp hoặc bán trật khớp di lệch của các đầu xương trong khớp, nhưng cũng có thể là dấu hiệu gãy thường là dấu hiệu tổn thương hệ vận động nhưng có thể cần vài giờ để tiến chói đi kèm với gần như tất cả các tổn thương hệ vận động, đối với một số bệnh nhân, sờ nắn xung quanh khu vực bị thương đều gây khó chịu cho bệnh vững khớp nhiều cho thấy trật khớp hoặc đứt dây chằng một cách nghiêm trọng. Kiểm tra sức chịu đựng Test gắng sức Đứt dây chằng ngoài khớp dây chằng bên trong và bên ngoài hoặc trong khớp dây chằng chéo trước hoặc chéo sau hoặc các tổn thương của sụn chêm có thể là do chấn thương của khớp gối. Các triệu... đọc thêm có thể được thực hiện để đánh giá mức độ ổn định của khớp bị thương tổn; tuy nhiên, nếu nghi ngờ gãy xương, kiểm tra sức chịu đựng sẽ được hoãn lại cho đến khi chụp X-quang loại trừ gãy xương. Test áp lực cạnh giường bao gồm việc vận động thụ động khớp theo hướng vuông góc với vận động bình thường. Bởi vì co cơ trong những chấn thương đau cấp tính có thể lu mờ sự mất vững khớp, các cơ xung quanh khớp được giãn càng nhiều càng tốt, và mỗi lần khám phải bắt đầu một cách nhẹ nhàng, lặp đi lặp lại, mỗi lần gia tăng thêm một ít lực. Các kết quả được so sánh với bên đối diện bình thường nhưng có thể bị giới hạn bởi bản chất chủ quan. Đối với tất cả các trật khớp liên đốt gần ngón tay PIP, nghiêm pháp đánh giá mất vững được thực hiện sau khi nắn cơ còn co nhiều dù đã sử dụng thuốc giảm đau hoặc thuốc gây tê, nên khám lại vài ngày sau đó, khi bớt co cơ. Nếu khám thực thể thấy bình thường ở một khớp mà bệnh nhân có xác định là đau, nguyên nhân có thể biểu hiện là đau. Chẳng hạn, bệnh nhân gãy trượt sụn chỏm xương đùi hoặc ít gặp hơn là gãy cổ xương đùi có thể cảm thấy đau ở đầu gối. Không phải tất cả các chấn thương chi đều cần chẩn đoán hình ảnh. Nếu chẩn đoán hình ảnh là cần thiết, chụp X-quang thường được làm đầu thường quy cho thấy phần xương là chủ yếu và do đó rất hữu ích để chẩn đoán trật khớp. Chúng thường bao gồm ít nhất 2 tư thế chụp thường là phim chụp trước-sau và phim nghiêng. Các chế độ xem bổ sung ví dụ xiên có thể được thực hiện khi Khám thấy gãy xương và 2 kết quả chụp X-quang không thấy gãy là quy tắc thường quy cho một số khớp ví dụ khớp cổ chân, chụp chếch để đánh giá bàn chân.Một số biến dạng bất thường cần nghi ngờ ví dụ, chụp Y của khớp vai khi nghi ngờ trật khớp vai ra sau. Khi chụp tư thế nghiêng của các ngón tay, ngón cần chụp cần được tách biệt ra khỏi những ngón còn hoặc là CT có thể giúp chẩn đoán các gãy xương kín đáo và trật khớp kèm theo. Các xét nghiệm khác được thực hiện để kiểm tra các thương tổn liên quan Chụp động mạch hoặc chụp CT mạch để kiểm tra các chấn thương động mạch nghi ngờ ví dụ, có thể có tổn thương động mạch ở bệnh nhân bị trật khớp gốiĐo điện cơ và/hoặc nghiên cứu dẫn truyền thần kinh để kiểm tra các tổn thương thần kinh nghi ngờ thường được thực hiện như một thủ thuật ngoại trú và không được thực hiện trong trường hợp cấp tính Điều trị các thương tích liên quanGiảm đau, nẹp cố định và an thầnRICE nghỉ ngơi, chườm lạnh, băng ép và nâng cao chi hoặc PRICE bao gồm bảo vệ Thường là bất độngĐôi khi phẫu thuậtĐa phần trật khớp có thể nắn trật về vị trí giải phẫu ban đầu mà không cần phẫu thuật. Thỉnh thoảng, nắn kín có thể thất bại do đó cần phẫu thuật mổ mở để đặt lại khớp. Khi khớp đã nắn lại giải phẫu thì phẫu thuật kèm theo thường không cần thiết, tuy nhiên đôi khi phẫu thuật vẫn được thực hiện để kết hợp xương gãy, lấy mảnh rời kẹt khớp hoặc mất vững khớp sau nắn trật. Các tổn thương nghiêm trọng liên quan, nếu có, thì được xử lý dây thần kinh bị đứt cần được phẫu thuật sửa chữa; đối với chứng đau thần kinh và bệnh lý sợi trục, điều trị ban đầu thường là theo dõi, điều trị hỗ trợ và đôi khi vật lý trị nghi ngờ trật khớp hở cần phải băng kín lại bằng gạc vô trùng, tiêm uốn ván và dùng kháng sinh phổ rộng ví dụ cepholosporin thế hệ 2 phối hợp aminoglycoside và sau đó là phẫu thuật để cắt lọc và làm sạch mục đích tránh nhiễm trùng.hầu hết các trật khớp mức độ vừa và nặng đặc biệt khớp mất vững cần bất động khớp bằng nẹp nẹp bất động mềm - không làm cứng khớp, hoặc không gây chèn ép mạch để giảm đau và tránh các tổn thương thứ phát như tổn thương mô mềm xung quanh do khớp mất khi điều trị ban đầu, nắn trật khớp, bất động khớp, và điều trị triệu khớp cần phẫu thuật nếu Các cấu trúc hỗ dây chằng trợ khớp bị tổn còn mất vững sau khi nắn trật. Cần phải nắn trật. Nắn kín bằng các thao tác kéo, không rạch da nên được thực hiện nếu có thể; trong khi nắn có thể cho thuốc giảm đau/an thần. Nếu nắn kín thất bại, cần mổ mở nắn chính; khi đó cần phải gây mê hoặc gây tê. Trật khớp thường yêu cầu bột, nẹp, băng chun hoặc các thiết bị khác như khung cố định ngoại vi dung cho khớp gối để duy trì vị trí giải phẫu của khớp. Bệnh nhân bị trật khớp có thể được hưởng lợi từ PRICE bảo vệ, nghỉ ngơi, chườm lạnh, băng ép, nâng cao chi, mặc dù thực hành này không được chứng minh bằng chứng rõ vệ giúp tránh các thương tổn thêm. Nó có thể liên quan đến hạn chế hoạt động cơ quan tổn thương bằng việc bột bất động, nẹp bất động hoặc dùng ngơi có thể ngăn ngừa tổn thương thêm và giúp hồi phục nhanh hơn. Chườm lạnh và băng ép làm giảm sưng và đau. Đá được bọc kín trong túi nilon hoặc khăn và được chườm ngắt quãng trong 24 đến 48 giờ đầu tiên trong 15 đến 20 phút, mỗi lần chườm. Chấn thương có thể được băng ép thanh, băng thun, hoặc, đối với một số thương tích có thể gây ra sưng nề, băng gạc Jones. Băng ép Jones gồm 4 lớp; lớp 1 trong cùng và lớp 3 là bông cotton, và lớp 2 và 4 là băng thun. Nâng cao chi bị thương lên hơn tim trong 2 ngày đầu để không cản trở lượng máu về; vị trí như vậy cho phép dẫn lưu dịch theo trọng lực và giảm phù nề. Sau 48 giờ, phủ ấm chi theo chu kì ví dụ, bằng một miếng đệm lót sưởi ấm trong 15 đến 20 phút có thể làm giảm đau và làm lành nhanh chóng. Cố định giúp giảm đau và tạo điều kiện phục hồi nhanh hơn do ngăn ngừa được thương tổn thêm. Các khớp trên và dưới của thương tổn cũng nên được bất nhân được bất động bằng bột cần được đưa tờ hướng dẫn bao gồm Giữ bột bao giờ đặt một vật bên trong tra các cạnh bột và da quanh bột hằng ngày và, báo lại khi xuất hiện vùng đỏ hoặc bất kỳ cạnh nào gồ ghề với băng dính mềm, vải, hoặc các vật liệu mềm khác để tránh các cạnh của bột làm tổn thương nghỉ ngơi, hãy đặt bột cẩn thận, có thể đặt lên một chiếc gối nhỏ hoặc miếng đệm, để tránh cạnh bột kẹt hoặc đào vào cao chi thể bó bột bất cứ khi nào có thể để giảm phù đến khám ngay lập tức nếu đau vẫn tiếp tục hoặc cảm thấy bột quá đến khám ngay lập tức nếu có mùi phát ra từ bên trong bột hoặc nếu có sốt, đó có thể là dấu hiệu của nhiễm sinh tốt là rất quan trọng. Bất động khớp trong điều trị cấp tính Một số kỹ thuật thường được sử dụng Băng đeo có một số mức độ hỗ trợ và hạn chế khả năng di chuyển; nó có thể hữu ích đối với những trường hợp trật khớp bị ảnh hưởng bất lợi do bất động hoàn toàn ví dụ, đối với trật khớp vai, nếu cố định hoàn toàn, có thể nhanh chóng dẫn đến viêm bao khớp có dính [vai đông cứng].Băng cuốn một mảnh vải hoặc một dây đeo có thể được sử dụng cùng với băng treo để ngăn cánh tay không xoay ngoài, đặc biệt vào ban đêm. Băng cuốn được cuốn vòng quanh lưng và trên vị trí tổn động khớp kéo dài > 3 đến 4 tuần cho người trưởng thành trẻ có thể gây cứng khớp, co rút và teo cơ. Những biến chứng này có thể phát triển nhanh chóng và có thể là vĩnh viễn, đặc biệt là ở những bệnh nhân cao tuổi. Cho phép tập vận động tích cực lại trong vài ngày hoặc vài tuần đầu có thể giảm thiểu hiện tượng cứng cơ và teo cơ, do đó làm tăng tốc tiền trình hồi phục lại chức năng. Các nhà vật lý trị liệu tư vấn cho bệnh nhân về những gì họ có thể làm trong quá trình cố định để duy trì càng nhiều chức năng càng tốt ví dụ như các bài tập vận động khuỷu tay, cổ tay và bàn tay nếu vai bị cố định. Sau khi cố định, các nhà trị liệu vật lý có thể cung cấp cho bệnh nhân các bài tập để cải thiện tầm vận động khớp, sức cơ, tăng cường độ vững của khớp tổn thương, do đó giúp ngăn ngừa trật khớp tái phát và giảm chức năng khớp về sau. Bệnh nhân cao tuổi dễ bị trật khớp và các chấn thương cơ xương khác vì những lý do sau Thường hay bị ngã ví dụ giảm khả năng nhận cảm thăng bằng do tuổi cao, tác dụng phụ của thuốc làm giảm thăng bằng khi thay đổi tư thế, hạ huyết áp tư thếGiảm phản xạ bảo vệ khi ngãĐối với bất kỳ tổn thương cơ xương nào ở bệnh nhân cao tuổi, mục tiêu điều trị là nhanh chóng quay trở lại các hoạt động sinh hoạt hàng ngày. Bất động ví dụ bất động khớp có nhiều khả năng có tác dụng bất lợi ở bệnh nhân cao tuổi. Vận động sớm và vật lý trị liệu rất cần thiết để phục hồi chức bệnh kèm theo ví dụ, viêm khớp có thể ảnh hưởng tới việc hồi phục. Trật khớp dẫn tới tổn thương mạch máu nuôi chi và gây ra hội chứng khoang đe dọa khả năng sống của chi tổn thương và tính mạng bệnh phát hiện gãy xương, tổn thương gân, dây chằng cũng như trật khớp thỉnh thoảng trì hoãn khám phát hiện tổn thương phần mềm khi mà đã loại trừ tổn thương xương.Kiểm tra các khớp ở trên và dưới vùng bị kỹ điểm đau, đặc biệt là khi khám lâm sàng thấy không tổn thương khớp nhưng bệnh nhân vẫn thấy đau ví dụ đau vai do chấn thương khớp cùng vai đòn - khớp vai không tổn thương.Chụp X-quang để chẩn đoán gãy xương kèm theo cũng như phát hiện trật khớp. Ngay lập tức điều trị các tổn thương nghiêm trọng, bất động trật khớp sớm nhất có thể, giảm đau và nắn khi nắn trật cố định khớp sớm nhất có thể bằng bột, nẹp, đai hoặc các vật dụng cấp cho bệnh nhân những hướng dẫn rõ ràng, bằng văn bản về chăm sóc bó các phương pháp điều trị có thể vận động sớm và khuyến khích bệnh nhân, đặc biệt là những người cao tuổi, thực hiện các bài tập được khuyến nghị để cải thiện phạm vi vận động và cơ lực, đồng thời ngăn ngừa trật khớp trong tương lai.

trật khớp đầu gối